با درود و خسته نباشید خدمت تمامی عوامل نمایش «انگلیسی» خصوصاً کارگردان محترم. ایشان در بدو ورود و در انتهای نمایش به گرمی و با روی خوش با تماشاگران ارتباط گرمی داشتند. کارگردانی این نمایش به گُمانم اگرچه به لباس، گریم، نور و موسیقی پیچیده ای نداشته، بسیار کار سختی بوده و آن هم بدلیل دو زبانه بودن اجرای آن. نحوه اجرای کار از این لحاظ خیلی نیاز به نگاه ظریف و تیزبین کارگردان داره که خوشبختانه درک و توانایی بازیگران از زبان انگلیسی کار را راحت تر کرده. شاید بالانویس نکردن بعضی از گفتگوها به فارسی احتمالاً عمدی بود تا سطح درک و ارتباط مستقیم مخاطب با متن انگلیسی را بسنجند که به نظر پاسخ مثبت هم دریافت شد چون تعداد قابل توجهی از جمعیت حاضر در سالن در چنین مواقعی واکنش های صحیح و طبیعی نشان دادند.

علاوه بر این تا حدود زیادی این کلاس پیشرفته تافل شباهت حداقلی با یه کلاس پیشرفته تافل با آنچه در سطح شهر بطور واقعی می بینیم داشت. اگر قرار باشه اجرای این نمایش بر اساس گرته برداری از یه کلاس واقعی تافل باشه این کار یا عمداً یا سهواً نادیده گرفته شده. در حقیقت به نظر میرسه نویسنده از کلاس زبان انگلیسی بعنوان یه حامل carrier برای پیام اصلی خودش که مهاجرت و مصائب آن باشه استفاده کرده چون تم اصلی قابلیت پرداخت در بافتار دیگه ای هم داره. در غیر اینصورت همسطح نبودن زبان آموزان، نبودن طرح درسی مرتبط با تافل، ارتباط نداشتن task های آموزشی با تافل پیشرفته و خیلی خیلی از موارد دیگه توجیح دیگه ای نمی تونه داشته باشه. این کلاس در اصل بیشتر شبیه به یه کلاس مکالمه آزاد به زبان انگلیسی بود تا تافل پیشرفته. اصرار و تأکید به انگلیسی صحبت کردن در یه کلاس تافل پیشرفته به هیچ وجه اتفاق نمی افته چون زبان آموزان در این سطح باید به راحتی صحبت ... دیدن ادامه ›› کنند.

موضوع مهاجرت در سینمای ایران قبلاً خیلی کار شده، مثلاً فیلم «آدم برفی» به کارگردانی داووود میرباقری و بازی اکبر عبدی و یا فیلم «تجارت» با بازی فرامرز قریبیان به کارگردانی مسعود کیمیای و یا سریالهای تلویزیونی مثل «آخرین ستاره شب» ساخته منوچهر پوراحمد و بازی داوود رشیدی در موضوع مهاجرت خیلی باورپذیرتر بودند چون برای مخاطب داخلی تولید شدند. سوالم اینه که آیا متن اجرا شده این نمایش نعل به نعل بر اساس متن اصلی بوده و یا تغییراتی اعمال شده؟

دلایل مهاجرت از ایران و یا مهاجرت معکوس به ایران در زمان حاضر بعنوان تم اصلی خیلی کم بسط داده شد و تقریباً در اواخر نمایش، و با تأخیر، ما با واقعیتهای زندگی امید و مرجان آشنا می شویم. کاراکتر کسی که 5 بار در امتحان تافل رد شده خیلی غیر واقعی و اغراق آمیز به نظر می رسید. البته بازی خانم استواری هیچ ایرادی نداشت. احتمالاً جامعه جهانی وقتی با دیدگاه دایاسپورای ایرانی و ایرانی بودن/ماندن آنها مواجه میشه احساس خوشایندی بهش دست میده چون این نمایش اصولاً برای مخاطب غیر ایرانی نوشته شده تا آنها با مُعضلات مهاجرت ما ایرانی ها آشنا بشوند. اینکه ما چقدر زبان مادری خود را دوست داریم و حتی اگر در ایران هم نباشیم باز ایران برای ما مسئله است مورد توجه نویسنده بوده.

ای وطن ای مادر تاریخ ساز
ای مرا در خاک تو روی نیاز

تشکر.

به نام الله
مروری بر نمایش "هار"
زندگی باید ادامه یابد.

با درود و عرض تشکر از تمامی عوامل نمایش هار از نویسنده/طراح/کارگردان تا بازیگران، تهیه کننده و بقیه هنرمندان گرامی، بالاخص آقای متین حبیبیان برای انتخاب قطعه "نمایش زندگی باید ادامه یابد" اثر گروه راک Queen. این انتخاب بطور کامل در راستای کانونی ترین پیام نمایش بود و تأثیر آن را به تکامل رساند. بهر روی بسیار خرسندم که فرصت تماشای این نمایش به غایت خلاق و بی بدیل را داشتم. بی‌اغراق اسکار یکی از بهترین‌های خلاقیت هنری برای این اثر تأثیرگذار کمترین راه تشکر از آقای پوریانی‌فر است. ای کاش بازیگران خانم هم در این نمایش حضور داشتند. البته احتمال می دهم که گرفتن مجوز برای بازی آنها مشکل بوده. تجربه تئاتر Globe دوران شکسپیر بدست داد زمانیکه بازیگران زن اجازه بازی نداشتند و آقایان با لباس مبدل نقش خانم ها را بازی می کردند.

گرفتن بلیط در عصر جمعه با وجود صندلی های خالی رزرو‌ نشده روی سایت برای من کمی عجیب می نمود، ولی اکنون می‌فهمم که شاید ظاهر خشن و دوزخ‌گونه‌ی ... دیدن ادامه ›› و تخریبی آن رأی برخی مخاطبان را بهمراه نداشته. اما به هر حال، نمایش با قدرت تمام گمانه‌زنی‌های منفی را از ذهن پاک کرد، و به قول معروف مرا به صندلی میخکوب کرد، چرا که این نمایش یکی از ناطق ترین نمایش‌های صامت تاریخ تئاتر بود برای زدن تلنگری به انسانیت از دست‌رفته.

از فِرِدی مِرکوری خواننده اصلی گروه Queen در دهه 70 و 80 میلادی سخن بگوییم. او تنها شش هفته پس از ضبط این قطعه از دنیا رفت و بیماری خود را تا یک روز قبل از فوت از عموم مردم پنهان کرد و آن هم به دلیل اینکه رسالت هنرمند را چنین می پنداشت تا آخرین لحظه بجنگد و کارش را به اتمام برساند. در قطعه‌ی The Show Must Go On، او احتمالاً پشیمان از سبک زندگی خود و اشتباهاتی که مرتکب شده بود، مفهوم زندگی را جشن می گیرد ولی شجاعانه از خود می پرسد: ما برای چه زندگی می کنیم؟ آیا کسی می داند در جستجوی چه هستیم؟ غایت واقعی این حیات ناسوتی چیست؟ اینها پرسش هایی به غایت جهانشمول و فردی‌ست که هر‌کس روزی آن را خواهد پرسید و گریز و گزیری از آن نیست تا همچون فِرِدی خود را بدست تقدیر بسپاریم هر چند که مثل او آرزوهای محقق نشده داشته باشیم. این یادآور غزلی منتسب به مولاناست آنجا که در بیت دوم می فرمایند: "از کجا آمده‌ام، آمدنم بحر چه بود؟"

با خود چه کرده ایم؟ حرکت روی کَت واک نمایش زندگی همه ما انسانهاست. ابتدا از نمایش مد لباس و زیورآلات شروع می کنیم ولی به نمایش دادن عادت می کنیم. آنقدر جلو می رویم که حریم خصوصی خود را هم فراموش می کنیم و جلوی چشم میلیون ها بیننده آرایش می کنیم، آشپزی می کنیم و زندگی خود را به نماش می گذاریم تا بیشتر بفروشیم و خریدار و مخاطب و فالوور بیشتری پیدا کنیم. وقتی از کرده خود پشیمان می شویم تا دیگر ادامه ندهیم باز اما، نظام سرمایه داری مصرف گرا به زور وسوسه ما را به صحنه نمایش باز می گرداند تا همچنان ادامه دهیم و آنقدر بفروشیم تا از پا بیافتیم. آنقدر هار می شویم و از خون یکدیگر همچون دراکلولا می مکیم تا در نهایت به زامبی هایی تبدیل می شویم که فردیت و روح و روان خود را از دست داده. طبیعت را با دود آلوده می کنیم و درختان که منبع حیات و تأمین اکسیژن ما هستند را نابود میکنیم. پس از گذشت 2500 سال از رنجی که Antigone برای خاکسپاری محترمانه برادر کشته شده خود کشید درس نمی گیریم و آن را فراموش می کنیم تا آنجا که بشر امروز گرفتار در دوزخ خودساخته بر جسد خاکسپاری نشده انسانی دیگر ادرار می کند و این پایان و سقوط انسانیت است.

با تشکر

با درود و تشکر از همه عوامل فنی و بازیگران محترم و پرتجربه و چند بُعدی این نمایش. فرصت تماشای نمایش به همراه موسیقی زنده و اجرای گروه کُر و همچنین نوازندگی کنترباس سرکار خانم خداوردی تجربه بی نظیری بود که بعداً ارتباط آن با پوستر نمایش را متوجه شدم.

درمورد این نمایش دیدنی و قابل توصیه سوالات بسیاری از متن برایم بی پاسخ مانده چون همانطور که اجرا جلو می رفت پرسشهای قبلی پاسخ داده می شد و همزمان گره های جدید ایجاد می کرد. از اینکه نتونستم ارتباط معناداری بین عنوان نمایش و شخصیت نورا و شخصیت آن پرنده پیدا کنم کلافه شده ام. دیگر اینکه چرا لحن دیالوگهای آقای رحیمی برای من گرم تر، صمیمی تر، و راحت تر نمود پیدا میکرد ولی لحن دیالوگهای مابقی بازیگران مُغَلق تر و نمایشی تر و شاید حاکی از خطای تراژیک نهفته در شخصیت پردازی آنها؟ حتی میزانسن های آقای رحیمی و نزدیک تر شدن ایشان به تماشگران کمک می کرد به همزادپنداری و همدردی بیشتر با این کاراکتر. آیا در اینها پیامی نهفته بود؟

ای کاش این نمایش سر وقت شروع میشد و نه با حدود نیم ساعت تأخیر و هیچ اشکال فنی (احتمالاً صوتی و نوری) هم در کار نبود که به نظرم خلل در اجرا بوجود آورد. این سالن به هیچ وجه مناسب اینکار نبود و دوست داشتم جایگاه گروه کُر از پشت صحنه بیرون می آمد. سیستم تهویه سالن بیش از حد دما را پایین آورده بود.

تشکر.

به نام الله. نمایش خالی آنچنان هم خالی برگزار نشد و سالن تقریبا پر بود. از همه عوامل از نویسنده، کارگردان و بازیگران محترم تا همه عوامل فنی پشت صحنه همگی شبی بسیار زیبا را خلق کردید که خالی نبود، بلکه پر بود از نور، پر بود از عشق، و پر بود از روح بزرگ استاد احمد دلجو.

کارکردگرایانه بگویم نمایش خالی نشان می دهد که چگونه دین و مذهب از راه درست و صحیح، و نه خرافه، می تواند به زندگی انسانها معنا ببخشد و باعث رشد و بالندگی معنوی و نجات آنها بشود. دو شخصیت در این نمایش تحت تأثیر حاج احمد دلجو مسیر زندگی آنها تغییر کرد، یکی پری منفرد و دیگری همسایه کلیمی. در حقیقت حاج احمد دلجو بعنوان مداح اهل بیت و نوحه خوان در مراسم مذهبی مثل تاسوعا و عاشورا، مجذوب واقعی آن امام بزرگوار شده، دلی دارد صاف و صیقلی که نور بیداری را از شهید کربلا، آن یگانه سالک واقعی عاشق گرفته و بر مردم می تاباند. آن کسی که آمادگی داشته باشد نور یقظه، که از آیینه دل حاج احمد منعکس می شود، را می گیرد و آدم می شود همانطور که شخصیت پری منفرد آدم می شود. یکی از زیباترین بازی ها مربوط به شخصیت دوگانه پری منفرد بود که سرکار خانم بدیعی بسیار زیبا آن را بدیع اجرا کردند. دلیل آنکه، فردی که زندگی اش را از بدن خود می گذراند و آن را دوست ندارد و از آن بیزار است، دلباخته بزرگواری حاج احمد دلجو شده و نور را دریافت می کند و آدم می شود. این دوگانگی در شخصیت به خوبی نمایانده ... دیدن ادامه ›› شده بود.

اما در مورد عنوان نمایش و دلیل خالی خواندن حاج احمد دلجو در عالم ملکوت، این است که دیگر مخاطبی دلداده و دلجو نیست و برای همین حاج احمد ترجیح می دهد خالی بخواند. خالی خواندن درد حاج احمد و پیام ملکوتی اوست برای انسان عصر حاضر. از آن سو مگر می شود فردی دلباخته همچو حاج احمد دلجو باشد و صحنه خالی بماند؟ اگر مخاطبی برای چهارپایه خوانی در بازار نیست، شاید همچو حاج احمدی نیست. و او تنها ترجیح می دهد خالی بخواند. حضرت مولا علی می فرمایند: لاَ یَضِلُّ مَنْ تَبِعَنَا وَ لاَ یَهْتَدِی مَنْ أَنْکَرَنَا....کسیکه از ما پیروی نماید گمراه نمی شود. و کسیکه ما را انکار نماید هدایت نمی شود. یا حق.

با سلام به همه تیم نمایش ریش آبی. بسیار استفاده کردم. چون از آخرین اجراهای این نمایش بود فکر کنم گروه بازیگری دیشب بطور کل در اوج آمادگی بودند از نظر تسلط بر متن و اجرا و این را از اعتماد بنفس آنها روی صحنه که فاصله چندانی هم با آنها نداشتم می تونستم حس کنم. احساس کردم توانایی در بازیگری این گروه خیلی بالاتر از متن این نمایش است و آنها را به چالش نمیکشه. آقای خسرو پسیانی را اولین میدیم که بینظیر بود. امکانات سالن برای پخش صدا خیلی به کیفیت اجرا کمک می کرد و به راحتی آرام ترین مکالمات هم شنیده میشد. فقط ارتباط عنوان با محتوای نمایش را نفهمیدم. خسته نباشید. سایه تان مستدام.

در کل نمایش خوبی بود خصوصاً اینکه بر خلاف خیلی از نمایش های دیالوگ محور اینجا حرکت و موسیقی و اجرا نقش مهمی داشت. ولی برای کسی که در آنجا زندگی کرده و هنوز صدای سوت راکت های هواپیماهای عراقی را در گوش خود دارد به نظرم چند اشتباه در بیان نویسنده رخ داده. فضای نمایش بیشتر گرایش به سمت استان های هرمزگان و بوشهر که ماهیگیری و صیادی خیلی رایج است داشت در صورتیکه جنگ در آبادان و خرمشهر و اهواز رخ داده بود که سبک زندگی آدمها خیلی فرق داره. این لهجه ای که در نمایش استفاده شده بود به نظرم وجود خارجی نداره و از برساخته های خیلی از نویسندگان سینما و تلویزیون خوزستان نرفته و جنگ ندیده است که تنوع قومیتی و گویش های متفاوت زبان فارسی را نشنیده اند. روزی که سال 65 هواپیماهای عراقی 50 نقطه اهواز را بمباران کردند 50 مرتبه این صدای سوت در گوش من چیزی بجز ترس و وحشت بجا نگذاشت. مردم توی خیابان نمی دانستند به کجا فرار کنند و به کدام سمت بروند. آنجا من رقص ندیدم...