راهبی بودایی را میشناسم که حکیمی سالخورده بود و در خطابهای به هموطنانش میگفت که زمانی این سوال برایش مطرح شده بود: چرا هنگامی که شخصی لافزنانه میگوید که وی هوشمندترین، نیرومندترین، شجاعترین و با استعدادترین انسان روی زمین است، شخصی بیشعور و معذب کننده به نظرمان میآید؛ حال آنکه اگر همین شخص به جای «من» بگوید «ما هوشمندترین، نیرومندترین، شجاعترین و با استعدادترین ملت روی زمین هستیم» هموطنانش او را شورمندانه یک وطن پرست خطاب میکنند؟ زیرا هیچ صبغهی وطن پرستانهای در این سخن وجود ندارد. هر انسانی میتواند به کشور خود تعلق خاطر داشته باشد، بیآنکه لازم باشد تاکید ورزد که بقیه ساکنان کره زمین، انسانهایی بیارزشاند. هر چه افراد بیشتری مجذوب چنین اندیشههایی بیاساسی شدند، صلح بیشتر به مخاطره افتاد.
ارنست گمبریج