دلایل تماشایی بودن خرمهره
رضا آشفته
خرمهره یک نمایش از نوع چخوفی است که بسیار تماشایی است و اگر کسی آن را نبیند این مثل شامل حالش خواهد شد که نیمی از عمرش بر باد رفته است. اما دلایل تماشایی بودن خرمهره را در زیر خواهم آورد:
۱. خرمهره یک اقتباس زیبا از یک داستان کوتاه است؛ فرهاد نقدعلی به زببایی توانسته داستان کوتاه خطاکار چخوف را تبدیل به یک نمایشنامه تک پرده ای کند که هم به لحاظ اجتماعی و فرهنگی قابل انطباق با امروز ما باشد و هم ارجاع به تاریخ معاصر و دوره پهلوی اول می تواند بسترساز بسیاری از انتقادات ریشه دار در ملاحظات مدرن شدن کشور ما باشد.
۲. محسن قصابیان کارگردانی است که طنز متن را با تکنیک ها و شیوه های نمایشی در ایران در آمیخته است و یک کمدی قابل باور ساخته که از منظر دیگر بر آن است یادآور وودویل های با ارزش چخوفی باشد که کمتر کسی در ایران ما توانسته از عهده ی اجرایش بر بیاید ضمن آنکه نقبی هم بر جهان بطالت و روابط عبث
... دیدن ادامه ››
خواهد زد که به نوعی شبه ابزورد است.
۳. ایجاز در صحنه و چیدمان تمثیلی نشانه ها خیلی زود تصاویر گویاتری را بر ذهن متبادر می سازد که درگیر مساله عمده ای شویم که بر خلاف توازن و تقارن موجود در طراحی صحنه، نوعی نابرابری در آن بیداد می کند و تفکرمان را متمرکز بر درک معنایی اثر کند با آنکه به قاعده در آن شاهد استیلای فرم گرایی هستیم اما به عبارت بهتر در آن تجانس فرم و محتوا حاکم است که گویای مطلبی است که در آن بالانس و تعادلی برقرار است. این یعنی فاصله بین آدمها و گسست طبقاتی و آنها بنابر دار و ندار بودنشان هست که توازن و تعادلشان بر هم ریخته است. در شکل طراحی صحنه و حتا لباس این برابری لحاظ شده است اما در روابط و رویدادها چیزی دیگری تماشایی است. نوعی تناقض که ما را متوجه خیلی از مسائل عمده جامعه خواهد کرد!
۴. بازیگران هم بازی های طنز و کمدی را به اجرا در می آورند و محسن قصابیان و پژمان عبدی نیز می توانند در گستره ی معنا مقابل هم صف آرایی کنند! و حتا شخص جوکر در سکوت و بی کلامی که به رقص و پانتومیم منجر می شود گویای نابرابری ها بزرگتری است که از بالا به پایین سرریز می شود که به برهم ریختگی نظم موجود را رقم می زند و همان عامل اساسی بی عدالتی و فاصله طبقاتی است و این گسست تهدیدی اساسی برای متزلزل بودن همه چیز است مگر برابری ها با استقرار طبقه متوسط و اکثریت گویای حکومت مردمسالار باشد که این آرزوی هر یک از ماست.
۵. خرمهره تماشایی است و هرکه آن را ببیند ضمن لذت بردن از آن حتمن خاطره خوشی از آن را همیشه تکرار می کند بنابراین این روزهای آخر خرمهره را از کف ندهید! گفتن از ما و از شما شنیدنش انتظار می رود اگر رفتید و محسن قصابیان را دیدید بگویید که نقد فلانی ما را به تماشای خرمهره واداشت!