نمایشگاه›تهران و آن‌سوتر ...

 روزهای تعطیل: دوشنبه ها

تجربه یک شهر؛ نمایشگاه گروهی دانشجویان دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
به احترام مهندس سعید عینی‌فر مدیر سال‌های دور رشته‌ی عکاسی دانشکده‌ی هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

مجموعه‌ی تهران و آن‌سوتر به همت، پی‌گیری و سودهیِ مهرداد نجم‌آبادی و رضا شجاعی پیش روی ماست. عکس‌های هشت تن از بچه‌های عکاسی دانشکده‌ی هنرهای زیبا که در دُور و دلِ تهران چرخیده‌اند و  شهر خود را با پیچ و تابِ چشم و دوربین‌شان خوانده‌اند و دیده‌اند و تفسیرشان را، عکس‌هایشان را، جلوی چشمان ما گذاشته‌اند. هشت تنی که هر یک کوشیده‌اند هم بخش و پاره‌ای از شهرشان را ببینند و هم لحن و  و زبان و نگاه شخصی خود را بپرورانند. کوششی که به یقین کوششِ آغازین نیست. پس بگذارید به گذشته‌ی این راه هم نگاهی کنیم. در سال‌های عسرت و سختیِ میانه‌ی دهه‌ی شصت، سعید عینی‌فر مسیولیت رشته‌ی عکاسی را به عهده داشت. او در آن دو سه سالی که آن‌جا بود با جانی شیفته و شوری شیدایی به رشته‌ی عکاسی و دانشجویان این رشته پروبال داد و فضایی سرزنده و پرجوش و خروش را سبب شد. او که خود نیز آموزگاری نیک بود و تأثیرگذار، امکان حضور یحیی دهقانپور و بهمن جلالی را فراهم کرد و همین حضورِ این دو بزرگ و مباحث جدید و پُرکششی که مطرح می‌کردند و چشم‌اندازی که در فضای عکاسی‌ باز کردند، انگیزایی شد برای اندیشیدن جدی‌تر و آگاهانه‌تر ما دانشجویان به کنش و زبان هنری دوربین. هیچ یادم نمی‌رود که در همین دوران بود که همین سعید عینی‌فر  با تمام کمبود‌ها و فقدان‌های آن سال‌ها، اسباب و لوازمِ برپاییِ شاید نخستین نمایشگاه دانشجویان عکاسی دانشکده  را ــ اگر اشتباه نکنم ورودی‌های 62  و 63 و 64 ــ  در تالار آزمون ساختمان معماری فراهم کرد. جنبشی و پویشی که شاید نمود و بروز آغازین تکوینِ ذهن و زبانِ عکاسی و بیان هنریِ ما دانشجویانِ آن دوران بود. اگر حافظه‌ام یاری کند در آن نمایشگاه هم به گمانم پاره‌ای از آن عکس‌ها چشم‌انداز شهری بود. از آن روزها سی‌سال ــ اندکی بیشتر یا کمتر یادم نمی‌آید ــ می‌گذرد. اکنون که به این پشت سر نگاه می‌کنم حس می‌کنم در این راهِ رفته و در راه‌های ممکنی که پیش رو گشوده گشته، با گذشت زمان و با ریشه دواندن این درخت، انگار سنتی در عکاسی این دانشکده شکل گرفته است. با نگاهی شتاب‌زده شاید بتوانم بگویم پیوند با مکان و گونه‌ای مکان‌نگاری، آگاهی به تاریخ و جریان‌های عکاسیِ جهان و تأثیرپذیری و گاه ارجاعِ آگاهانه به این جریان‌ها، و کوشش برای فردیت‌یابی نگاه، از ویژگی‌های این سنت نوپای دانشگاهی است؛ سنتی که اگر بیشتر بپاید شاید بتواند نحله‌ای و مکتبی در  عکاسی ایران را بسازد. از خلالِ کوشش‌های فردی و گروهی که در این سه دهه برای نمایش و عرضه‌ی عکس‌های این نحله انجام شده، شاید بتوان ویژگی‌های تمایزدهند‌ه‌ی این سنت را بهتر و دقیق‌تر باز شناخت. خصوصاً در این چند سال اخیر نیز با برپایی چند نمایشگاه گروهی عکس ــ به همت آرش فایض، رامیار منوچهرزاده و مهرداد نجم‌آبادی که همگی هم با پشتیبانی آناهیتا قباییان در گالری راه ابریشم برگزار شدند و تقریباً عمده‌‌ی عکاسان این رخدادها هم از بچه‌های هنرها بودند ــ  داده‌ها و شواهد بیشتری برای بازشناسی این ویژگی‌ها در اختیارمان هست. استمرارِ این روند هم با نگاه به پیشینه و پیش‌رو، این چشم‌انداز را دیدنی‌تر می‌کند. خوب است بکوشیم در سویه‌های نادیده، ناشناخته، نایافته و فراموشیدهِ‌ی عکس‌های این دوران و این نهاد، ژرف‌تر بکاویم. حفظ و پرداخت و پالودن و واکاویِ این سنت کار ما دانشجویان این دانشکده است.

یک خانه پر زمستان مستان نو رسیدند
دیوانگان بندی زنجیرها دریدند
پس احتیاط کردیم تا نشوند آنان
گویی قضا دهل زد بانگ دهل شنیدند        
مهران مهاجر

مولونا، جلال‌الدین محمد بلخی. غزلیات شمس تبریزی. مقدمه، گزینش و تفسیر محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: سخن (۱۳۸۸)، ص. ۵۰۷.

Photography Students of the Faculty of Fine Arts
In honour of Mr. Saeed Einifar, the former director of the department of photography, School of Fine Arts, University of Tehran
‘Tehran and Beyond’ collection on display is the result of efforts, follow-ups and dedications of Mehrdad Nadjmabadi and Reza Shojaei. Photographs by eight photography students from the School of Fine Arts who have strolled around Tehran and have captured the complexity of their city with their cameras and have presented us with their interpretations of it. These eight photographers have tried to carefully look at sections and fragments of their city and also to develop their own personal tone and language in describing it. An effort that is certainly not the first attempt.  So, let’s look at the history of this path.  Saeed Einifar was responsible for the photography dicipline during the hard and difficult mid 80s.   With his utter love, dedication and passion he flourished and developed his students and created a vibrant and exciting atmosphere during two-three years that he was there. As an influential teacher, he paved the way for the presence of Yahya Dehghanpoor and Bahman Jalali.  The presence of these two masters, the new and challenging topics they initiated and the perspective they opened all became motivations for deeper thinking among us students through the artistic language of our cameras. I never forget, how despite all shortages and difficulties of those years Saeed Einifar prepared and provided all the means necessary to organise his students’ first exhibition in the building of the faculty of Architecture. (The show if I remember correctly was organised for students who had entered the faculty in 1983, 84 or 85). A movement and quest that perhaps was the symbol and the beginning of the development of our minds, our language of photography and artistic expression as students during those times. If my memory assists me, some of the photographs presented in that exhibition were images of urban landscapes. Around thirty years have passed from those days.  Now that I look back, I feel as if a tradition in photography had formed in this faculty through the path crossed and the opportunities it opened in those years. With a hasty look I may be able to say that a connection with a space and a type of topography, awareness towards history and global movements in photography, influence and a conscious referral to these movements and quests for an individualistic observation are some of the characteristics of this school’s young tradition; a tradition that if it lasts can perhaps create an established approach and tradition in Iranian photography. Through all the efforts by individuals and groups of people who throughout the past three decades have presented and displayed photographs of this ethics, it might be possible to better and more accurately understand the unique characteristics of this tradition. Especially, during the past few years, through the several photography exhibitions – With the efforts of Arash Fayez, Ramyar Manouchehrzadeh and Mehrdad Nadjmabadi who organised exhibitions and with the support of Anahita Ghabaian at Silk Road Gallery where all these exhibitions took place of mostly students of this school - we have more evidence and recognition in hand of these characteristics than before. The continuity of this process while looking at the past and future makes this perspective more spectacular. It is good to try to investigate deeper into the less seen, less explored, less recognised and forgotten photographs of this period. Protection, process, purifying and exploring this tradition are the duty of us students of this faculty

 افتتاحیه: ساعت ۱۶ الی ۲۰  
منبع: سایت گالری‌اینفو