روایت کارگردان از «سوگواری قبل از مصیبت»

کارگردان «سوگواری قبل از مصیبت» که این روزها در تالار محراب در حال اجراست، گفت: این نمایش داستان یک خانواده در دو روز آخر سال را روایت می‌کند.

کهبد تاراج درباره‌ طرح داستانی نمایشنامه‌اش به ایسنا گفت: نمایش زندگی خانواده‌ای را در دو روز پایان سال نشان می‌دهد؛ داستان چند خواهر و برادر ناتنی است که پدرشان در حال مرگ است اما پسر بزرگترشان به نام یونس قصد دارد اموال پدر را تصاحب کند و درگیری‌های این خانواده سر ارث و میراث است اما با ورود یک فرد تازه جریان برمی‌گردد و آن ارث و میراث فراموش می‌شود.

کارگردان «سوگواری قبل از مصیبت» درباره‌ وضعیت اجرا در تالار محراب ابراز عقیده کرد: این تالار شده یتیم‌خانه‌ مجموعه‌های تئاتر! در حالی که این سالن 35 سال قدمت دارد و سالن مهمی است. گرچه سابقاً مدیریت بدی داشته و اغلب کارها نازل بوده اما حالا آقای گله‌دارزاده از گروه‌ها خیلی حمایت می‌کنند، اگر او نبود ما واقعاً نمی‌توانستیم اجرا داشته باشیم.

او ادامه داد: تالار محراب سالن خیلی خوبی است اما نه نیروی انسانی به آن تزریق می‌کنند نه بودجه می‌دهند. اینجا اپراتور نور و صدا هم ندارد و خودم مجبورم این کارها را بر عهده بگیرم؛ چرا من نباید بتوانم پشت صحنه بروم و همراه بازیگرانم باشم؟ اینجا یک سالن واقعاً استاندارد است که از سال 60 فعال است و چیزی از سنگلج کم ندارد؛ حیف است که در این وضعیت باشد.

کهبد تاراج با بیان اینکه «از آقای شفیعی انتظار دارم اینجا را احیا کند»، راه این کار را اختصاص حمایت مالی مناسب به اجراهای این سالن نمایش دانست و گفت: اگر برای سالن اصلی اینجا 20 میلیون در نظر بگیرند کافی است؛ من کل این کار را با وجود 9 بازیگر، با هزینه‌ کمتر از پنج میلیون تومان جمع کردم؛ فکر کنید اگر 20 میلیون داشتم چطور می‌شد! البته این کمک هزینه باید قبل از کار تزریق شود نه چند ماه بعد از پایان کار. اگر قبل از کار باشد هم کیفیت کار بالاتر می‌آید و هم گروه با انرژی بیشتری کار می‌کند.

این کارگردان جوان تئاتر با ابراز رضایت از طراحی دکور و بازی بازیگران «سوگواری قبل از مصیبت»، به کمبود مخاطب نمایش اشاره کرد و گفت: قدری افت مخاطب داریم که آن هم به خاطر ساعت اجراست با این حال باز هم راضی هستم چون در جایی اجرا می‌کنم که هویت دارد. سال گذشته در سالن کوچک محراب اجرا داشتم که تماشاگر خوبی داشت و خوب فروخت اما حالا در سالن بزرگ اجرا دارم که حدود 200 صندلی دارد، ولی دنبال تماشاگر می‌دویم. من جسم را ساخته‌ام اما روح تئاتر که همان مخاطب است باید باشد تا جریان شکل بگیرد که متأسفانه اینطور نمی‌شود.

او همچنین درباره‌ طراحی و اجرای دکور نمایشش با بودجه‌ اندکی که در اختیار داشته نیز توضیح داد: اگر 10 میلیون تومان داشتم دکوری می‌زدم که هم بازیگرم خلاقیت بیشتری داشته باشد هم خودم در طراحی میزانسن‌ها آزادتر باشم. این دکور را با آکسسوار پر کرده‌ام و تعارف هم ندارم!  رفتم میدان امام حسین، خیابان گرگان و دو و نیم میلیون تومان آکسسوار جمع کردم، بار وانت کردم و آوردم. بعد خانم بهناز ذکاوت(طراح صحنه و لباس) توانست با همین‌ها دکوری آبرومند درست کند که با فضای کار هم خیلی تناسب دارد و بازیگران هم در آن راحتند.

کهبد تاراج همچنین به "تبعیض" در تبلیغات نمایشها اشاره کرد و گفت: برای تبلیغ درخواست بنر شهری دادیم که موافقت نشد. چون الان بنر شهری را فقط به آنهایی که در کارشان چهره دارند می‌دهند و این تبعیض است. عدالت باید رعایت شود تا ما هم دیده شویم، بالأخره ما هم تئاتر کار می‌کنیم.

تاراج درخصوص شکل‌گیری این نمایشنامه نیز یادآور شد: سال گذشته توانستم نمایش «جوادیه» را بعد از چهار بار بازبینی روی صحنه ببرم و بعد از آن مشغول نوشتن تئاتر مستندی به نام «ترمینال جنوب» بودم که طرحش رد شد و یکی از دوستان پیشنهاد داد، چند طرح رئالیستی بنویسم و من هم در تعطیلات عید نوروز متن «سوگواری قبل از مصیبت» را در 10 روز نوشتم و باز به مرکز ارائه دادم که آن هم ابتدا در مرحله‌ بازخوانی رد شد و سرانجام با برخی اصلاحات مجوز گرفت.

کارگردان «جوادیه» با بیان اینکه احساس می‌کنم که دوستان با نمایشنامه‌های ایرانی مشکل دارند، افزود: از سال 86 هر طرحی که ارائه می‌دادم رد می‌شد تا اینکه سال گذشته «جوادیه» را روی صحنه بردم. درباره‌ این نمایشنامه هم حرفی که به من زدند این بود که طرح و داستان و دیالوگ خوب است اما نمی‌توانی اجرا کنی چون به صلاح نیست و من نمی‌دانستم به صلاح نیست یعنی چه؟! حسین کیانی از دوستان من است که دوسال است به او می‌گویند «مرگ در حمام بنفش» را اجرا نکن اما به او هم نمی‌گویند مشکل چیست!؟ وقتی علیرضا نادری و محمد یعقوبی و... مجوز نمی‌گیرند فکر می‌کنم نمی‌خواهند نمایشنامه‌ ایرانی باشد. با این روند نمایشنامه‌ ایرانی می‌میرد.

این هنرمند تئاتر "مشکل اساسی را بازخوان‌ها و بازبین‌ها" دانست و ابرز عقیده کرد: به نظرم باید ترکیب این افراد عوض شود. چیزهایی هست که به یک نفر اجازه می‌دهند در متن بگنجاند اما به دیگری اجازه نمی‌دهند. یا مثلاً دیالوگی می‌گویم که فلان هنرمند هم در سالن اصلی تئاتر شهر گفته است اما من اجازه ندارم آن را در تالار محراب به کار ببرم. به من می‌گویند صحنه قداست دارد و نمی‌توانی در صحنه هر حرفی به کار ببری! اما دیگران می‌توانند بگویند! فکر می‌کنم این ساز و کار اشتباه است. باید کارشناس به این حوزه وارد شود؛ البته نه کارشناسی که فقط مدرک تحصیلی داشته باشد بلکه کسی که درک هنری داشته باشد.

به گزارش ایسنا، اجرای «سوگواری قبل از مصیبت» با بازی امیر عدل‌پرور، فهمیه معین، بهداد بلیغ‌فر، شکیلا سماواتی، نسیم ناصرزارع، حمید ملاحسینی، احسان مجیدی و آنالی شکوری، از 25 تیر آغاز شده و تا 20 مرداد، ساعت 18 در سالن اصلی تالار محراب ادامه دارد.