فضای «تلویزیون» و «سینما» به شدت انحصاری شده/ فضا در «تئاتر» بازتر است و فقط کافی است «پول» باشد و شما سالن را اجاره کنید

سیدجلال الدین دری کارگردان سینما و تئاتر که این روزها کنسرت نمایش «کوچه عاشقی» را در ایوان عطار کاخ سعدآباد روی صحنه برده در خصوص این اثر و به طور کل وضعیت سینما و تئاتر کشور با سینما پرس به گفتگو نشست. فیلمنامه نویس سریال های تلویزیونی «کمکم کن» و «پول کثیف» در گفتگو با خبرنگار سینما پرس اظهار داشت: بنده سال ۱۳۷۱ اولین کار در تئاتر را آغاز کردم؛ اولین نمایش من عنوانش «نسیم سحر» بود که رامین پرچمی، فرهاد بشارتی و... از جمله بازیگران آن بودند اما آن زمان به دلیل فضای به شدت بسته ای که در عرصه فرهنگ و هنر کشور وجود داشت، موقع بازبینی جلوی کارم را گرفتند و گفتند شما چرا اثری با موسیقی روی صحنه برده اید!
وی یادآور شد: اما من از پای ننشستم و مجدداً سال ۱۳۷۵ نمایشی را با حضور زنده یاد پوپک گلدره روی صحنه بردم. برای این کار مجوز گرفتیم و دو آهنگ اختصاصی هم در طول نمایش خوانده می شد. پس از آن من مشغول سریال نویسی و کار در سینما شدم البته تئاتر را فراموش نکردم و هر چند وقت یک بار کار تئاتر نیز انجام می دادم.این کارگردان سینما سپس با بیان اینکه پس از ساخت فیلم سینمایی «نرگس مست» به سرم زد که با مجید درخشانی یک تئاتر موزیکال با محوریت آثار حکیم نظامی را کارگردانی کنم گفت: در آن زمان با آقای درخشانی صحبت هایی را انجام دادم و قرار شد «ماه بانو» را با هم کار کنیم اما ایشان در همان سال ایران را ترک کردند و امسال پس از سال ها به ایران بازگشتند. به همین علت من مجبور شدم آن اثر را با آهنگساز دیگری کار کنم که در سال ۱۳۹۷ در مجموعه تئاتر شهرزاد روی صحنه رفت.
دری در پاسخ به این پرسش که حال چه شد که به جای وقت گذاشتن برای سینما باز کار تئاتر را انتخاب کردید متذکر شد: سینما بسیار گران شده و مهمتر از همه فضای تلویزیون و سینما به شدت انحصاری شده و همه این ها دست در دست هم داد که باز هم تئاتر را انتخاب کنم. متأسفانه امروز وضعیت سینما اصلاً مطلوب نیست! شما حتی اگر فیلمی هم بسازید امکان اکران آن را ندارید و به شما اکران نمی دهند و یا در اکران شما را زمین می زنند و هزار داستان برایتان درست می کنند؛ اما تئاتر حسنش این است که شما اگر ضرر هم بکنید ضررتان برای ۳ ماه است اما یک فیلمی که حداقل قرار است ۲ سال پشت در اکران بماند حتی به شرط فروش بالا باز هم با توجه به تورم در کشور ضرر می کند.کارگردان فیلم سینمایی «مست عشق» تأکید کرد: امروز تحت هر شرایطی در سینمای ایران به جز مافیایی که در سینما و پلتفرم حاکم شده راهی برای کار وجود ندارد. کسانی که تئاتر کار نمی کنند راهی ندارند. من از آخرین فیلمم ۷ سال می گذرد، در این فاصله دو بار پروانه ساخت گرفتم اما نتواستم کار کنم چون موضوع فیلم هایم را دوست نداشتند اما فضا در تئاتر بازتر است و فقط کافی است پول باشد و شما سالن را اجاره کنید و کاری را که می خواهید روی صحنه ببرید؛ البته این را هم باید بگویم که این حسن نیست و یک آفت است!
وی در خصوص فضای نمایش «کوچه عاشقی» گفت: حال و هوای این نمایش در دهه ۳۰ شمسی می گذرد. ادبیات فارسی و مفاهیم تاریخ معاصر و مسائل سیاسی در نمایش دخیل است. قطعاً کار مانند مانند تئاترهای بی محتوای آزاد یا فیلم هایی نظیر «فسیل» نیست! من سعی کردم لحن کارم شیرین باشد هرچند که پایانی تراژیک و تلخ دارد اما می خواهم در سن ۵۰ سالگی اگر کاری انجام می دهم باعث حال خوب مردم باشم و مایل نیستم مانند عده ای خون و خشم و نفرت را رای صحنه به نمایش درآورم. من معتقدم آدم ها پول نمی دهند تا غذای کثیف بخورند پول می دهند تا غذای خوب بخورند و تئاتر هم باید غذای خوب روح مردم باشد.
دری سپس در خصوص مخاطبان هدف این نمایش توضیح داد و گفت: نسل زد از این اثر استقبال نمی کند! من سعی می کنم واقع بین باشم. شاید دهه هشتادی ها مخاطب من نباشند. مخاطب من از دهه ۳۰ و ۴۰ شروع می شود تا ۴۰ ساله ها، یعنی از افراد متولد دهه ۳۰ تا ۷۰ قطعاً مخاطبان خوبی برای این اثر خواهند بود.
این فیلمساز خاطرنشان کرد: ما در این اثر موسیقی های ماندگار دهه های ۳۰ و ۴۰ و موسیقی های پاپ حال خوب کن دهه ۵۰ را داریم. موسیقی یکی از عناصر اصلی این اثر است اما من می خواهم این نکته را گوشزد بکنم که من کار تئاتر می کنم و مخاطب نباید دنبال کنسرت باشد. متأسفانه برخی کارها فقط کنسرت است و تئاتری ندارد. کار ما ۱۰۰ دقیقه تئاتر و ۲۰ دقیقه موسیقی است.
وی با انتقاد از برخی کنسرت تئاترها تصریح کرد: اغلب کنسرت تئاتر ها تئاتر ندارند. ما تئاتری کار می کنیم که در آن موسیقی است به اندازه ای که باید باشد. این اصطلاح کنسرت تئاتر را اصرار دارند استفاده کنیم و ما هم به ناچار استفاده می کنیم اما قاعدتاً من با این اصطلاح مشکل دارم. از کارهای مدل من و رحمانیان استقبال شد و سپس تقلید شد و این اصطلاح باب شد. ما نمونه کاری داریم که کامل کپی شده است و همین اواخر روی صحنه رفت.
دری ادامه داد: متأسفانه کپی کاری زیاد است؛ برخی اصلاً نمی دانند چه می کنند! کنسرت نمایش عنوانش غلط است؛ یک کار یا کنسرت است یا نمایش اگر آهنگساز است کنسرت کار می کند و باید آتراکسیونی هم باشد و چند نفر ساز بزنند، نباید این کار دو تا حرکت و سایه بشود نمایش! گاهی بعد از دیدن برخی کارها از خودمان سوأل می کنیم داستان و قصه کو؟
این سینماگر در خاتمه این گفتگو افزود: همین کارها باعث کاهش شدید سطح سلیقه مردم می شود. ما در سینما هم نمونه این ها را داریم؛ همین امثال «فسیل» ها بوده اند که باعث شده اند کارهایی نظیر «اجاره نشین» ها از یاد مردم برود. جالب اینجا است که گویا مدیران هم از این وضعیت راضی هستند و پزش را می دهند.
گفتنی است؛ در خلاصه داستان این اثر آمده است: دختری به نام مهتاب که عاشق خواننده و بازیگر تماشاخانه فردوسی است روز ۲۸ مرداد سال ۳۲ به قتل می رسد. کمیسر وجاهت و دستیارش ممسنی مسئول پیگیری هستند اما در کوچه عاشقی همه عاشق می شوند و...
امیرحسین آرمان، امیر کاوه آهنین جان، محیا دهقانی، فرداد صفاخو، سولماز غنی و... از جمله بازیگران این کنسرت نمایش هستند. لازم به ذکر است اجرای این نمایش پانزدهم تیرماه به پایان می رسد.

منبع: سینما پرس