”کمدی استشمامات” برمبنای یکی از وحشتناک ترین داستان های دنیاست

میثم عبدی، کارگردان نمایش "کمدی استشمامات"، در ابتدای این نشست بیان کرد: "کمدی استشمامات"، پنجمین نمایش کمدی از آثار گروه تئاتر "اشتباهات" است. ما فعالیت های هنریمان را از سال 76 و با گروهی 12 نفره آغاز کردیم. نخستین اعضای گروه، بچه هایی از شهرستان خمین بودند و حس می کردیم چقدر افکار و سلیقه مان به هم نزدیک است. بنابراین دور هم جمع شدیم و نخستین کارمان را در سال 79 و براساس نمایشنامه "برادران مناخاموس" نوشته پلوتوس شروع به تمرین کردیم، اما چون سعی داشتیم آن را با اثری از شکسپیر تلفیق کنیم، در نهایت نتیجه کارمان چندان رضایتبخش نبود و چون کمدی خوبی نشد، نام کارمان را گذاشتیم "کمدی افتضاحات".
عبدی با اشاره به اینکه پس از این نمایش و در سال بعد، براساس ماجرای اختراع تلفن، نمایشی به نام "کمدی ارتباطات" را کار کرده اند، اذعان کرد: اتفاق جالب در این کار آن بود که امیر طاهری (نویسنده همیشگی گروه ما) براساس خبری که در اخبار شنیده بودیم، نمونه های خوبی زد. در اخبار شنیدیم دانشمندان متوجه شدند در ایتالیا شخصی به نام «آلیشا کری» همزمان با گراهام بل تلفن را اختراع کرده بوده، ولی چون امکان ثبت اختراعش را نداشته، گمنام مانده است. ما از این تضاد استفاده کردیم و این دو شخصیت را رو به روی هم قرار دادیم. آن نمایش در سال 82 و در تالار خورشید در همین مجموعه تئاترشهر اجرا شد.
این کارگردان تئاتر با بیان اینکه در سال 83، "کمدی اکتشافات" را براساس ماجرای «کشف آمریکا» کار کرده اند، تصریح کرد: در جریان تحقیقاتمان متوجه شدیم شخصی به نام «امریکو اسپوچی» کاشف حقیقی سرزمین آمریکا بوده که باز هم «کریستف کلمب» زودتر از او، کشف خود را ثبت کرده. در نهایت نیز "کمدی ارتفاعات" را براساس داستان برادران رایت و نخستین پرواز بشر به صحنه بردیم.
عبدی به چگونگی شکل گیری نمایش"کمدی استشمامات" پرداخت و گفت: این نمایشنامه را امیر طاهری بر مبنای داستان «دماغ» نوشته گوگول به رشته تحریر درآورده که نسبت به سایر کارهای گروه نمایش ما، کمتر از تولید کارگاهی متن برای آن استفاده کرده ایم و برای اولین بار، قبل از شروع تمرین ها، متن کاملا نوشته شده بود. برخی می گویند داستان "دماغ" هنوز از وحشتناک ترین داستان های دنیاست. این نمایش ماجرای مردی است که صبح از خواب برمی خیزد و در آینه می بیند دماغش نیست!
عبدی در ادامه نشست در خصوص اینکه چرا در تولید نمایش "کمدی استشمامات" علاوه بر بازیگران ثابت گروه، از بازیگران تازه و غیرعضو نیز استفاده کرده، توضیح داد: پس از اجرای نمایش "کمدی ارتفاعات"، که تا آن هنگام فقط از بازیگران درون گروهی بهره برده بودم، برای تولید "استشمامات" تصمیم گرفتم از بازیگران دیگر در عرصه تئاتر هم استفاده کنم. به همین دلیل، به گزینه های دیگری فکر کردم و یادم آمد در سال 88 نمایشی کار کردم به نام «آندورا» نوشته ماکس فریش که عباس جمشیدی در آن بازی می کرد و جایزه بازیگری گرفت. البته آن نمایش هرگز به اجرا عمومی نرسید. پس از این تجربه و همکاری، ارتباطمان کمرنگ شده بود تا اینکه برای "کمدی استشمامات" دوباره او را پیدا و دعوت کردم. همچنین در رادیو تهران با احسان کرمی زوج هنری خوبی شده بودیم. با آنکه کرمی تجربه اول خود را در تئاتر پشت سر می گذاشت، یکی از شاخص ترین بازی های نمایشی را در این اثر کمدی خلق کرده است.
کارگردان "کمدی استشمامات" درباره همکاری با سایر بازیگرانش نیز تصریح کرد: چندی پیش با جواد مولانیا در نمایشی به نام «سه شب با مادوکس» همبازی بودم و از آنجا او را برای بازی در نمایشم انتخاب کردم. بازی نازنین کریمی نیز باورپذیر و دوست داشتنی بود. حین تمرینات همیشه از من می پرسید چرا چیزی به من نمی گویی یا بازی ام را اصلاح نمی کنی؟! و من به ایشان گفتم چون مشکلی نیست و خوب بازی می کنی! در مورد مجید رحمتی هم باید بگویم در دهه هفتاد او را در استان مرکزی می شناختم. به نظرم این استان یکی از استان های فعال و تاثیرگذار در تئاتر کشور است. آن زمان با مجید رحمتی رفاقت داشتم و همیشه فکر می کردم او حتما باید روزی در یکی از نمایش هایم بازی کند. ویژگی بازی رحمتی آن است که خیلی استریلیزه بازی می کند. او بیان و بدن خوبی دارد و کمدی را خوب می شناسند، در صورتی که معمولا کمدی را با شلختگی اشتباه می گیرند.
وی در مورد زمان اجرای نمایش نیز اعلام کرد: "کمدی استشمامات" را می خواستیم زودتر و در تاریخ 3 دی ماه روی صحنه ببریم، چون حجم کمدی در نمایش ما بالا بود و از این نظر برای اجرا در ماه های محرم و صفر مناسب نبود، اجرای خود را کمی به تاخیر انداختیم. در نمایش ما از طنز گروتسک گرفته تا موسیقی ریتیمک و کمدی اسلیپ استیک یا بزن بکوب وجود دارد که سبب خنده تماشاگران می شود.
عبدی با اشاره به علاقه خود و گروهش به نمایش های کمدی خاطرنشان کرد: در شرایطی هستیم که نمایش های کمدی بیشتر جواب می دهد. این روزها مردم به لحاظ اقتصادی و ... در زندگی دچار بحران شده اند و به کمدی احتیاج دارند، اما خنداندن آن ها سخت تر شده. با این همه ما فقط می خواهیم تماشاگر بخندد.
نمایش "کمدی استشمامات" از 12 دی ماه در تالار گوشه فرهنگسرای نیاوران به صحنه می رود.